Helderheid van edelstenen

Mineralen en edelstenen worden in de natuur gevormd en meestal gaat dat niet zonder een mate van natuurgeweld. Daarnaast is het ontstaan van een edelsteen vaak een langdurig proces, dat zelden ongestoord zal verlopen. Het is dan ook niet vreemd dat allerlei vormen van “vervuiling” kunnen ontstaan tijdens dit proces. Deze “vervuiling” wordt vaak een insluitsel of imperfectie genoemd. Insluitsels kunnen bijvoorbeeld stukjes plant, insecten, andere mineralen of zelfs vloeistof zijn.

Smaragd met insluitsel
Vaak zijn deze insluitsels zo klein dat ze alleen met een microscoop of onder een vergroting met een loep zichtbaar zijn. Soms zijn ze echter groter en kunnen ze met het oog (zonder vergroting) gezien worden.
Een mooi voorbeeld is deze foto van een Smaragd met een zeer duidelijk insluitsel.

Voor edelstenen gelden vaak dat hoe zuiverder een edelsteen is, hoe hoger de waarde is. Insluitsels die de schittering en het vuur van de edelsteen echter niet beïnvloeden hebben geen tot beperkte invloed op de waarde van de edelsteen.

Opaal met Kattenoog
Sommige insluitsels kunnen de waarde van een edelsteen zelfs vergroten, denk bijvoorbeeld aan de insluitsels die verantwoordelijk zijn voor het kattenoog-effect of de sterren van bijvoorbeeld sterrobijnen.
Een edelsteen waar regelmatig een mooi kattenoog-effect is voorkomt is Opaal.

Kwarts met Petroleum
Daarnaast zijn er verzamelaars die juist zoeken naar leuke insluitsels in stenen omdat deze de edelsteen juist interessanter maakt.
Een interessant voorbeeld is deze Kwarts met Petroleum insluitsels.

Adamast gebruikt onderstaande classificering om de helderheid van de edelstenen aan te geven.

Schoon
Helderheid Schoon (IF)
(IF)
Edelstenen zonder Insluitsels.

Oogschoon
Helderheid Oogschoon (VVSI)
(VVSI)
Edelstenen waarbij je (mogelijke) insluitsels niet met het blote oog kan zien.

Heel Weinig Insluitsels
Helderheid Heel Weinig Insluitsels (VS)
(VSI)
Kleine insluitsels die zichtbaar zijn voor het getrainde oog of wanneer bekeken onder 10 x vergroting.

Weinig Insluitsels
Helderheid Weinig Insluitsels (SI)
(SI)
Insluitsels die met het blote oog gezien kunnen worden.

Insluitsels
Helderheid Insluitsels (I)
(I)
Duidelijke insluitsels die met het blote oog gezien kunnen worden.

Transparant
Helderheid Transparant
Edelstenen die het licht doorlaten, zonder het licht te verspreiden.

Doorschijnend
Helderheid Doorschijnend
Edelstenen die het licht doorlaten, maar het licht wel verspreiden.

Opaak
Helderheid Opaak
Edelstenen die geen licht doorlaten.